Dr. B.R. Ambedkar’s death anniversary : భారత రాజ్యాంగ ప్రధాన శిల్పి, మహానుభావుడు డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ వర్థంతిని దేశవ్యాప్తంగా నేడు ఘనంగా ఆచరిస్తున్నారు. సామాజిక న్యాయం, సమానత్వం, ప్రజాస్వామ్య విలువల కోసం జీవితాంతం పోరాడిన ఈ మహనీయుడి సేవలను స్మరించుకుంటూ దేశ ప్రజలు నివాళులు అర్పిస్తున్నారు. ప్రతి సంవత్సరం డిసెంబర్ 6న ‘పరినిర్వాణ దివస్’గా పాటించే ఈ రోజు, అంబేద్కర్ కలలు కన్న సమాన భారత నిర్మాణానికి మరోసారి గుర్తు చేస్తోంది.
జీవిత పోరాటమే మహోన్నత సేవ :
1891 ఏప్రిల్ 14న మధ్యప్రదేశ్లోని మహూ (ప్రస్తుతం డా. అంబేద్కర్ నగర్) సైనిక కుటుంబంలో జన్మించిన భీమ్రావ్ రామ్జీ అంబేద్కర్ మహర్ కులానికి చెందినవారు. అంటరానితనం, కులవివక్షతలను బాల్యం నుంచే ఎదుర్కొన్న ఆయన, తండ్రి పట్టుదలతోనే విద్యనభ్యసించారు.
బొంబాయి ఎల్ఫిన్స్టోన్ కాలేజీ నుంచి బి.ఎ.,
అమెరికాలోని కొలంబియా యూనివర్సిటీ నుంచి ఎం.ఎ., పీహెచ్.డీ.,
లండన్ స్కూల్ ఆఫ్ ఎకనామిక్స్ నుంచి డీ.ఎస్సీ.,
గ్రే’స్ ఇన్లో బారిస్టర్ డిగ్రీ సాధించిన భారతీయుడు ఆయనే మొదటి వ్యక్తి.
భారత రాజ్యాంగం ఆయన దార్శనికత ప్రతిరూపం :
స్వతంత్ర భారత మొదటి న్యాయమంత్రిగా, రాజ్యాంగ రచనా కమిటీ చైర్మన్గా అంబేద్కర్ 2 సంవత్సరాల 11 నెలల 18 రోజుల పాటు శ్రమించారు. 26 నవంబర్ 1949న రాజ్యాంగ సభ ఆమోదించిన రాజ్యాంగం 26 జనవరి 1950 నుంచి అమలులోకి వచ్చింది.
ఆయనే మౌలిక హక్కులు, మార్గదర్శక సూత్రాలు, సమానత్వం, స్వేచ్ఛ, సౌభ్రాతృత్వం, అంటరానితన నిర్మూలన (ఆర్టికల్ 17), మహిళల హక్కులు, రిజర్వేషన్ల వ్యవస్థను రాజ్యాంగంలో లిఖితం చేశారు.
సామాజిక సంస్కరణలకే జీవితాన్ని అంకితం :
అణగారిన వర్గాల హక్కుల కోసం, విద్యా సమానత్వం కోసం, కులవ్యవస్థ నిర్మూలన కోసం ఆయన చేసిన పోరాటం భారత సమాజ నిర్మాణాన్ని పూర్తిగా మార్చింది. ‘ఎడ్యుకేట్, అగిటేట్, ఆర్గనైజ్’ అనే ఆయన నినాదం ప్రస్తుతం కూడా యువతను, ఉద్యమకారులను, నేతలను ప్రేరేపిస్తోంది.
బౌద్ధ ధర్మ స్వీకారం :
1956లో వేలాది శిష్యులతో కలిసి అంబేద్కర్ బౌద్ధ ధర్మాన్ని స్వీకరించడం భారత సామాజిక చరిత్రలో పెద్ద మలుపై నిలిచింది. కుల వ్యవస్థకు వ్యతిరేకంగా ఆయన తీసుకున్న ఈ నిర్ణయం సమానత్వం, మానవత్వం పట్ల ఆయన నిబద్ధతకు చిరస్థాయి సాక్ష్యం.
చివరి రోజులు :
1956 డిసెంబర్ 6న ఢిల్లీలోని ఆయన నివాసంలో మధుమేహం, ఇతర అనారోగ్య సమస్యలతో బాబాసాహెబ్ కన్నుమూశారు. ఆయన మృతదేహాన్ని ముంబై దాదర్ బీచ్లో (ప్రస్తుత చైత్యభూమి) బౌద్ధ సంప్రదాయం ప్రకారం అంత్యక్రియలు నిర్వహించారు. 1990లో ఆయనకు మరణానంతరం భారత అత్యున్నత పురస్కారం “భారతరత్న” ప్రదానం చేశారు.
అంబేద్కర్ ఆశయాలు ఈనాటికీ సజీవంగా ఉన్నాయి. కులవివక్ష, లింగ అసమానత, సామాజిక న్యాయం మీద జరుగుతున్న చర్చల మూలంలో ఆయనే ఉన్నారు. రాజ్యాంగ దినోత్సవం (నవంబర్ 26)ను “రాజ్యాంగ దినం”గా, ఆయన జయంతిని “అంబేద్కర్ జయంతి”గా జాతీయ ఉత్సవంగా జరుపుకోవడం ఆయన గొప్పతనానికి నిదర్శనం.
సంక్షేపం :
డాక్టర్ అంబేద్కర్ జీవితం, పోరాటం, రాసిన గ్రంథాలు, అమలు చేసిన సంస్కరణలు భారత నిర్మాణానికి పునాది. నేడు ఆయన వర్థంతి సందర్భంగా, దేశం సమానత్వం మరియు న్యాయం విలువలను నిలబెట్టి ఆయన చూపిన మార్గంలో ముందుకు సాగాలని సంకల్పిస్తోంది.

